Czarna Hańcza, największa rzeka Suwalszczyzny, swój początek bierze w otulinie Parku, w okolicach wsi Okliny. Jako niewielki strumień, w Starej Hańczy, wpada ona do jeziora Hańcza, które opuszcza w Bachanowie, jako bystry potok o dużym spadku (24 m na odcinku 1,3 km), głośno szumiący pośród licznych głazów leżących w korycie rzeki. Na odcinku od Bachanowa do Turtula dolina rzeki jest wąska, nie przekracza 250 m szerokości i ponad 30 m głębokości. Środkiem doliny ciągnie się, na trzykilometrowym odcinku, 13 wydłużonych pagórków. Jest to oz turtulski – najpiękniejszy przykład ozu w Polsce! Ozem jest pagórek, na którym ulokowane są zabudowania siedziby Suwalskiego Parku Krajobrazowego, a dwa następne to wyspy na zalewie.
Za Bachanowem Czarna Hańcza spowalnia swój bieg, a koło Turtula oglądamy ją, jako rozlewisko stawu turtulskiego. Poniżej Turtula wąska rynna przekształca się w szeroką na ponad 1 km dolinę rzeczną, porośniętą lasem łęgowym, w którym meandruje Czarna Hańcza.